Już od przyszłego roku ma zacząć obowiązywać w Polsce system kaucyjny. Wprowadzi on szereg obowiązków względem sklepów sprzedających napoje. Mniejsze obiekty będą musiały, w podstawowej opcji, pobierać kaucję za butelki czy puszki w których sprzedawane są napoje. Z kolei sklepy o powierzchni ponad 200m2 będą zobowiązane do pobierania i zwracania kaucji oraz zbierania pustych opakowań. Znacznym ułatwieniem w tym procesie mogą być automaty kaucyjne, jak zaprojektowany przez nas w oparciu o rozwiązania Siemensa i zbudowany w Polsce REKBOT.
„Nowe przepisy wspierają ideę zrównoważonego rozwoju. Powinny przyczynić się, między innymi, do zmniejszenia ilości śmieci w lasach, parkach czy na ulicach oraz do zwiększenia odsetka surowców wtórnych, w tym wypadku butelek i puszek, trafiających do ponownego przetworzenia".

Nasza troska o obecne i przyszłe pokolenia
W obliczu obserwowanych zmian klimatycznych, troska o środowisko naturalne jest dziś wyjątkowo istotną, a wręcz priorytetową kwestią. Ograniczanie śladu węglowego, wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu, zmniejszenie zużycia energii i tam, gdzie to możliwe, korzystanie z energii pochodzącej z odnawialnych źródeł to standardowe działanie w przypadku coraz większej liczby firm czy instytucji. Sporą rolę w walce o lepsze jutro ma jednak do odegrania nie tylko przemysł czy handel, lecz także konsumenci, czyli każdy z nas. Dokładnie tak jest w przypadku ustawy kaucyjnej. To głównie od nas zależy czy oddamy opakowania po spożytych napojach do powtórnego przetworzenia i jak dużo z nich uda się ponownie wykorzystać.
Konieczność uiszczenia kaucji za opakowanie w momencie zakupu napoju ma nas motywować do tego, aby nie wyrzucać pustych butelek czy puszek, lecz oddać je np. w miejscu zakupu i odzyskać pieniądze.
Potrzeba matką wynalazków
Selektywny zbiór opakowań po napojach nigdy nie był prosty, a duża część z nich zamiast trafić do ponownego przetworzenia, była niszczona lub zaśmiecała środowisko naturalne. Wprowadzenie systemu kaucyjnego może pozytywnie wpłynąć na ten stan rzeczy. Tym bardziej, że aby rozpocząć oddawanie butelek plastikowych lub puszek w urządzeniu REKBOT nie potrzeba paragonu ani żadnych żetonów. Wystarczy dotknąć ekranu, następnie zeskanować kod kreskowy z opakowania i włożyć je do otworu wrzutowego. W momencie, gdy znajduje się ono wewnątrz urządzenia, na taśmociągu, weryfikowane są jego parametry, takie jak waga i rodzaj opakowania. Dzięki czujnikom możliwa jest szczegółowa analiza, w wyniku której butelka czy puszka zostaje przyjęta lub odrzucona, czyli zwrócona klientowi korzystającemu z automatu kaucyjnego.
Jak działa REKBOT?

Po zaakceptowaniu opakowania zostaje ono skierowane do modułu zgniatającego, a następnie trafia do odpowiedniego kosza. Kosze posiadają tace ociekowe zabezpieczające wnętrze urządzenia przed resztkami płynów z opakowań. Pozwala to zachować czystość i higienę wewnątrz urządzenia. Dodatkowo zamontowane wewnątrz lampy UV neutralizują zapachy pochodzące z opakowań. W opisanym cyklu przetwarzane są po kolei wszystkie oddawane przez klienta opakowania, który na koniec procesu wciska przycisk „Zakończ”. Maszyna nie wydaje gotówki, co zabezpiecza przed kradzieżą zarówno samo urządzenie jak i klientów. Po przetworzeniu opakowań otrzymują oni zintegrowany z systemem kasowym bon, z którym mogą udać się do sklepu, by zamienić go na gotówkę. REKBOT współpracuje z najpopularniejszymi systemami kasowymi w Polsce. Pojemność urządzenia to około 280 butelek PET i 450 puszek. Personelowi sklepu wygodę użytkowania zapewnia dostęp do koszy na opakowania zarówno z przodu jak i z tyłu automatu.
„Aby maksymalnie uprościć proces oddawania opakowań i odzyskiwania za nie kaucji, klienci będą mogli skorzystać z automatów kaucyjnych, które zapewne staną się naturalnym elementem wyposażenia większości sklepów spożywczych o powierzchni ponad 200m2 w naszym kraju. To rozwiązanie korzystne dla obu stron. Wiedząc, że w danym sklepie może oddać puste opakowania, klient często zrobi tam przy okazji zakupy"

Zalety automatów REKBOT
„W przypadku takich rozwiązań, jak REKBOT, zastosowanie najwyższej jakości komponentów wewnętrznych jest kluczowe, bo to od nich zależy niezawodność i bezawaryjność maszyny. Istotna jest też elastyczność konfiguracji wykorzystanego sterownika, która umożliwia dopasowanie działania do różnych oczekiwań odbiorców. W przypadku REKBOTA to przede wszystkim możliwość współpracy z różnymi systemami kasowymi, w różnych trybach”
Do najważniejszych cech REKBOT-a należy jego szeroka funkcjonalność, niezawodność i bezpieczeństwo na poziomie SIL-1. Automat kaucyjny zabezpieczony jest przed awariami na wszelkie możliwe sposoby. Na zewnątrz urządzenia znajdują się osłony przeciw owadom i gryzoniom, jednak to, co najciekawsze, dzieje się w środku. Maszyna sama powiadamia obsługę sklepu o wykrytych błędach, zapełnieniu koszy lub braku papieru w drukarce bonów. Z kolei dzięki wdrożonym rozwiązaniom technologicznym, w tym systemom Siemensa, posiada również funkcję autodiagnozy oraz bezpośredniego powiadamiania serwisu. Automatycznie diagnozowane i przesyłane do serwisu są wszelkie wykryte nieprawidłowości, jak awarie silników lub czujników.
„Warto również zwrócić uwagę na zastosowane w urządzeniu rozwiązania umożliwiające zdalną diagnostykę, czyli sprawdzenie poszczególnych elementów i odczytanie parametrów bez konieczność fizycznej obecności serwisanta na miejscu zdarzenia. Dzięki temu, jeśli zajdzie potrzeba interwencji działu serwisowego, jego specjaliści będą mogli udać się na miejsce bogatsi w wiedzę o przyczynach usterki i wyposażeni w podzespoły pozwalające sprawnie usunąć ją na miejscu”
Bezpieczeństwo
Urządzenie zostało zaprojektowane w taki sposób, by uniemożliwić oszustwa. Zaimplementowano w nim trzy fazy rozpoznawania opakowań. Pierwszym etapem jest weryfikacja umieszczonego w pojemniku opakowania na podstawie zeskanowanego przez klienta kodu kreskowego na butelce lub puszce. W przypadku stwierdzenia niezgodności wagi opakowania z zeskanowanym kodem podajnik taśmowy nie przyjmie towaru. Drugim etapem jest ważenie, a trzecim weryfikacja rodzaju opakowania. Waga w podajniku taśmowym uniemożliwia wprowadzenie butelki lub puszki o wadze przekraczającej określoną wartość nominalnego ciężaru pustego opakowania. Dopiero po pomyślnym przejściu przez wszystkie trzy fazy weryfikacji REKBOT może przyjąć oddawaną przez klienta butelkę lub puszkę. W przypadku stwierdzenia niezgodności opakowanie wypychane jest z otworu wrzutowego.

„REKBOT rozpoznaje rodzaj opakowania: butelkę lub puszkę. Oczywiście nie możemy zeskanować butelki i oddać puszki, bo jest to niemożliwe i zablokowane na poziomie zabezpieczeń – automat po prostu zwróci niewłaściwe opakowanie. Wyeliminowaliśmy też inne nieuczciwe działania. Oszust nie będzie na przykład w stanie oddać opakowania z przymocowanym do niego sznurkiem i szybko wyciągnąć je po zeskanowaniu, bo mechanizm zabezpieczający na to nie pozwoli”
Niskie koszty użytkowania
Dostarczany przez REKBOT automat kaucyjny jest także energooszczędny. Podczas intensywnej pracy, w której wykorzystywana jest zgniatarka, pobiera od 650 do 700W mocy. Taki poziom zużycia energii stanowi jednak niewielki odsetek czasu pracy. W trybie standby, kiedy urządzenie jest wyłączone i czeka na klienta pobiera około 170W, natomiast w trybie uśpienia około 70W.
„Obsługa urządzenia jest prosta, bo istotną zaletą rozwiązań REKBOT jest ergonomia użytkowania. Czytelny system sygnalizacji świetlnej stanu urządzenia pozwala dotrzeć szybko do informacji, a integracja urządzenia z wiodącymi systemami kasowymi zapewnia pewną i efektywną wymianę danych”
Najwyższej jakości komponenty SIEMENS
Pracę nad urządzeniem rozpoczęto na początku 2022, a już w sierpniu 2023 roku powstał pierwszy prototyp REKBOT-a.
„Od wielu lat produkujemy własne urządzenia, które bazują na sterownikach przemysłowych Siemensa. Zdecydowaliśmy się na tego dostawcę technologii ponieważ dostarcza on niezawodne sterowniki, z którymi nigdy nie mieliśmy problemów oraz stabilne oprogramowanie”
W REKBOT-cie zastosowano znaczną liczbę komponentów Siemensa, w tym moduł zasilania z elektronicznymi zabezpieczeniami. Centralną rolę w układzie zarządzania automatem kaucyjnym pełni sterownik SIMATIC S7-1200, który zaimplementowano wraz z rozszerzeniami: modułami wejść i wyjść oraz czujnikami temperatury. REKBOT zawiera także inne komponenty produkcji Siemensa, w tym hybrydowy układ rozruchowy z modułem safety przeznaczonym do silników. Podczas tworzenia oprogramowania dla urządzenia wykorzystano również Siemens TIA Portal.

"Obecnie urządzenie REKBOT jest już gotowe do masowej produkcji. Wyzwaniem dla naszych inżynierów było opracowanie systemu zgniatającego – zaprojektowanie i wykonanie go w taki sposób, by działało bezawaryjnie. Wszystkie problemy techniczne udało nam się rozwiązać, a urządzenia pracują sprawnie. Pierwsze egzemplarze można już spotkać w sklepach. Urządzenia Siemensa pełnią dwie kluczowe funkcje w naszym automacie. Po pierwsze, są głównym elementem wykonawczym całej maszyny. Odpowiadają za zbieranie sygnałów z czujników decydując o załączeniu wszystkiego, co znajduje się w urządzeniu. Po drugie są odpowiedzialne za funkcje bezpieczeństwa hybrydowego układu rozruchowego"
Aktualnie w trakcie wdrożenia znajduje się oprogramowanie bazujące na bibliotekach SIMATIC Automation Tool. Pozwoli ono efektywnie zarządzać urządzeniem, aktualizować firmware, wgrywać automatycznie poprawki programistyczne i efektywniej diagnozować ewentualne błędy.
„Zależy nam, aby ten element wdrożyć możliwie szybko, bo jeszcze w tym kwartale. Dzięki powiązaniu SIMATIC Automation Tool od firmy Siemens oraz naszego oprogramowania będziemy w stanie przeprowadzić pełną aktualizację całego urządzenia łącznie ze sterownikami Siemensa w czasie nie dłuższym niż jedna minuta”
